داستایفسکی

برای من داستایفسکی جزو آن دست از نویسندهاست که خواندن و نخواندن آثارشان را خطرناک می‌دانم. فرهاد پیربال شاعر و نویسنده‌ی معاصر کُرد در یکی از کتاب‌های شعرش به نام «برای پسرم رودان» که هر شعر آن نام چهر‌ه‌ای ادبی، سیاسی، فلسفی یا تاریخی را بر خود دارد، در شعری زیر نام داستایفسکی از تغییری می‌گوید که بعد از خواندن آثار این نویسنده در خوانندگان به وجود می‌آید. آن‌که ایمان دارد دچار شک می‌شود؛ و آن‌که بی‌ایمان است مومن. آن‌که تصمیم به خودکشی دارد منصرف می‌شود؛ و آن‌که امیدوار است امیدش را از دست خواهد داد. به گمان من این شعر نه تنها از بهترین شعرهای او، که وصف درستی از تاثیر و سایه‌ای‌ست که خواندن آثار داستایفسکی بر روان ناآرام خواننده بر جا می‌گذارد:

بۆ فێودۆر داستایۆفسکی

ئوستادی گەورەم، دستۆفسکی!

زۆر سەیرە

ئەوانەی تۆ دەخوێننەوە، هەر دەبێ گۆڕانێکیان بەسەردا بێت:

ئەوەی بێ‌ئیمانە، ئیمانی لەلا دروست دەکەی

ئەوەی ئیماندارە، ئیمانی نامێنێ

ئەوەی ترسنۆکە، ئازای دەکەی

ئەوەی ئازایە، ترسنۆکی دەکەی

ئەوەی بێ‌شەرمە، شەرمنی دەکەی

ئەوەی شەرمنە بێ‌حەیای دەکەی

ئەوەی پووڵدارە

وای لێدەکەی هەموو پارەی خۆی بداتە «هەژارەکان»

ئەوەی بێ‌پارە و پووڵە

وای لێدەکەی هەرچی بکات حەڵاڵ بێ لەپێناو پارە

ئەوەی دەیەوێ خۆی بکوژێ

پەشیمانی دەکەیتەوە و هیوای ژیانی پێ دەبەخشی

ئەوەی گەشبینە و دڵی به دنیا خۆشە

وای لێ دەکەی خۆی بکوژێ

ئەوەی سۆزانییە دەیکەیتە فریشتە

ئەوەی فریشتەیە، دێ سووک سووک لەشی خۆی دەفرۆشێ

ئەوەی گێلە، هوشیاری دەکەیتەوە

ئەوەی هوشیاریشە، «گیل» دەبێ

ئەوەی قومارچیە، واز لە قومار دەهێنێ

ئەوەی تەنانەت هیچ شتێکیش لە قومار نازانێ

دەیکەیتە پیسترین «قومارباز»

ئەوەی خوا لە دڵیایەتی، دەبێتە شەیتان

ئەوەی شەیتان لە دڵیایەتی، دەبێتە قەددیس

ئەوەی ناتناسێ دەتناسێ

ئەوەی دەتناسێ، تاهەتایە سڵت لێ دەکاتەوە

زۆر سەیرە، ئوستادی گەورەم، دستۆفسکی!

من، هەرگیز ناوێرم جارێکی دیکە لە تۆ نزیک بکەومەوە.